ข้อโต้แย้งเรื่องการใช้ถ่านปรับปรุงบำรุงดิน เป็นเหตุทำให้โลกร้อน

ได้พูดถึงวิธีการทำเตาเผาถ่านที่ทำจากถังเหล็กขนาด 200 ลิตรมาหลายแบบ เป็นเตาเผาถ่านที่เผาภายใต้สภาวะอับอากาศด้วยอุณหภูมิต่ำทั้งสิ้น ซึ่งจะได้ถ่านที่มีคุณสมบัติเหมาะสมสำหรับใช้ปรับปรุงบำรุงดิน และช่วยแก้ปัญหาโลกร้อนตามหลักการ Carbon Sequestration เนื่องจากคาร์บอนที่อยู่ในเนื้อถ่านที่ได้ จะอยู่ในสภาพที่ย่อยสลายเป็นก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ยาก ซึ่งดีกว่าการปล่อยให้วัสดุชีวมวลเน่าเปลื่อยผุพังไปตามธรรมชาติ

ทุกครั้งที่ได้มีโอกาสเข้าอบรมตามศูนย์อบรมเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง มักได้ยินผู้เข้าร่วมอบรมโต้แย้งว่า การสอนการเผาถ่าน เป็นการส่งเสริมการตัดไม้ทำลายป่า และทำให้เกิดปัญหาโลกร้อน และวิทยากรมักจะให้คำตอบข้อโต้แย้งนี้ไม่ได้

ซึ่งจริงๆ แล้ว การเผา ที่เป็นการตัดไม้ทำลายป่า คือการแผ้วถางรุกเข้าไปในป่าเพื่อปลูกพืชไร่พืชสวน หรือที่เรียกว่าการเผาป่า และการเผาถ่านที่เน้นเพื่อนำไปขายเป็นเชื้อเพลิงในลักษณะของการทำการค้า จึงถือว่าเป็นการสร้างปัญหาสิ่งแวดล้อม แต่การเผาถ่านแล้วนำไปใส่ลงในดินที่ใช้การเพาะปลูก

แต่สำหรับการเผาถ่านที่ใช้เศษวัสดุชีวมวลที่เหลือใช้ทางการเกษตร แล้วนำถ่านที่ได้ไปใส่ลงในดิน ไม่ถือว่าเป็นการตัดไม้ทำลายป่า แต่เป็นการช่วยแก้ปัญหาโลกร้อนตามหลักการคาร์บอนซีเควสเตชัน ซึ่งโดยปรกติในกระบวนการทำการเกษตรกรรมทุกชนิดและทุกรูปแบบ มักจะวัสดุชีวมวลหลงเหลืออยู่ปริมาณมาก วัสดุชีวมวลเหล่านี้ บางส่วนถูกเผาทิ้งจนเป็นขี้เถ้า บางส่วนถูกปล่อยให้เน่าเปื่อยผุพังไปตามธรรมชาติ กระบวนดังกล่าวเป็นกระบวนการที่ก่อให้เกิดสภาวะโลกร้อนจากภาคเกษตรกรรม

ดังนั้นการเปลี่ยนพฤติกรรม จากการเผาเศษวัสดุชีวมวลทางการเกษตรให้เป็นขี้เถ้า หรือปล่อยให้เน่าเปื่อยผุผังไปตามธรรมชาติ มาเป็นนำวัสดุดังกล่าวมาเผาให้เป็นถ่าน แล้วนำไปใส่ลงในดินแทน จึงเป็นการแก้ปัญหาโลกร้อนในระยะยาวได้

บันทึกประจำวันที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 (2014) 

เวลา	เหตุการณ์
06:00 น.	ตื่นนอน เขียนต้นฉบับบทความเรื่องใหม่
07:00 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ กสิกรรมธรรมชาติ โรงเพาะเห็ด (7/2557):ตัดกระสอบปุ๋ยทำหลังคา
07:30 น.	0.กินข้าวเช้า 1.กับข้าว:ต้มส้มไก่, ไข่เจียว, เครื่องไหว้เลื้ยงปี
08:00 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ ปุ่ยสะอาด (2/2557):ขนวัสดุหมักปุ๋ย
09:30 น.	Note:ลุงคำแวะมาคุยเรื่องหนี้
10:15 น.	อาบน้ำ ทำบันทึกประจำวันของวันก่อน ทำบัญชีครัวเรือน
10:45 น.	เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต อ่านเอกสารเกี่ยวกับหุ้น
11:45 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):โพสต์บทความเรื่องใหม่
13:30 น.	0.กินข้าว 1.กับข้าว:ต้มส้มไก่, ไข่เจียว, เครื่องไหว้เลื้ยงปี
13:45 น.	ตรวจทานเอกสารภาษาอังกฤษ
14:45 น.	พักผ่อน
15:00 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ กสิกรรมธรรมชาติ โรงเพาะเห็ด (7/2557):เย็บถุงปุ๋ยทำหลังคาโรงเห็ด
18:00 น.	ย้ายมอเตอร์มาใส่เครื่องบดย่อย
18:30 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต โพสต์บทความเรื่องใหม่
19:15 น.	0.อาบน้ำ กินข้าว พักผ่อน ดูทีวี 1.กับข้าว:แกงมะเขือปลาดุก, ไข่เจียว, ผักรวก+น้ำพริก
21:00 น.	เข้านอน

เตาผลิตถ่าน biochar แบบถัง 200 ลิตรแบบวางนอนและใช้ทรายกลบ

เตาเผาถ่านถัง 200 ลิตรแบบวางนอน

เตาเผาถ่านด้วยถังเหล็กขนาด 200 ลิตรแบบวางนอน และใช้ทรายกลบนี้ เป็นแบบที่สามารถพบเห็นได้ตามศูนย์อบรมเกี่ยวกับเศรษฐกิจแบบพอเพียงทั่วไป ซึ่งการทำเตาเผาถ่านรูปแบบนี้มีอยู่ด้วยกันหลายลักษณะ แต่ในที่นี้จะขอกล่าวถึงเฉพาะแบบที่มีการปรับปรุงพัฒนา จนได้รูปแบบที่มีประสิทธิภาพและสะดวกเวลาปฏิบัติงาน ซึ่งลักษณะของเตาเผาถ่านรูปแบบดังกล่าว มีลักษณะดังรูปข้างต้น

ถัง 200 ลิตรที่จะนำมาทำเตาเผาถ่านรูปแบบนี้ จะใช้ถังที่ไม่มีการเปิดฝา โดยนำมาผ่าด้านข้างให้มีขนาดพอเหมาะสำหรับการนำฟีนใส่ เหล็กแผ่นที่เปิดออกมานำมาปรับปรุงเป็นฝาปิดโดยนำเหล็กเส้นมาเชื่อมต่อเป็นที่จับดังรูป

แผนเหล็กที่ตัดออกจากถัง 200 ลิตรมาประยุกต์ทำฝาปิด/เปิด

วัสดุอุปกรณ์

1. ถังเหล็กขนาด 200 ลิตรแบบไม่เปิดฝา จำนวน 1 ถัง
2. ท่อใยหินขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 - 4 นิ้ว สูง 1 เมตร จำนวน 1 ท่อน
3. อิฐบล็อก หรืออิฐทำบ้านดินจำนวน 11 ก้อน (แบ่งครึ่งจำนวน 1 ก้อน)
4. วัสดุทำผนังกั้นทราย (กระเบื้อง, กระดานอัด, แผ่นสังกระสี, ก่อปูน)
5. ดินหรือทรายสำหรับกลบถัง

วิธีทำตัวเตา

1. ที่ตัวถัง 200 ลิตร ที่ด้านฝาถังจะเจาะเป็นพื้นที่สี่เหลี่ยมขนาด 8 X 10 นิ้ว ที่ก้นถังเจาะรูกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 - 4 นิ้ว (หรือเจาะเป็นสี่เหลี่ยมขนาด 3 X 3 นิ้ว) โดยให้รูที่เจาะทั้งด้านฝาถังและก้นถังอยู่ในแนวเดียวกัน และอยู่ตรงข้างกับด้านข้างถังที่เปิดฝาออก
2. นำอิฐบล็อกวางเรียงดังในรูปที่ 13
3. นำถัง 200 ลิตรที่เตรียมไว้วางพาดก้อนอิฐบล็อก โดยให้ส่วนข้างถังที่เปิดออกอยู่ด้านบน
4. ใช้ดินเหนียวอุดรอยที่จะทำให้ดินหรือทรายไหลเข้าไปได้
5. ทำผนังล้อมกั้นดินหรือทรายรอบถัง
6. เทดินหรือทรายกลบจดมิดถัง เหลือเฉพาะส่วนที่ปิดข้างถังไว้เพื่อนำฟืนมาใส่
7. นำไม้ไผ่ที่ทะลุข้อ หรือท่อใยหินยาวพอประมาณสำหรับทำท่อเก็บน้ำส้มควันไม้ เจาะรูให้ด่างจากจุดที่เชื่อมต่อกับปล่องควันของเตาพอประมาณ อาจจะใช้แผ่นสังกะสีเล็กๆ เสียบไว้เพื่อดักน้ำส้มครัวไม้ (ต้องหาภาชนะมารอง)
8. จุดไฟที่หน้าเตา และเลี้ยงไฟจนกว่าจะมีควันบ้าเกิดขึ้น จึงเริ่มเก็บน้ำส้มควันไม้ และเริ่มหลี่ไฟ (ไม่ต้องเติมฟีนอีก)
9. เมื่อควันที่ปล่องหมด จึงปิดเตา โดยปิดที่ปล่องก่อนแล้วจึงปิดหน้าเตา (ต้องตรวจดูอย่าให้มีรอยรั่ว)

วิธีการใช้งาน

 

-การนำฟืนใส่เตา

1. นำอิฐบล็อกแตกที่มีช่องวางเหลืออย่างน้อย 1 ช่องจำนวน 3 ก้อน วางให้ช่องของอิฐบล็อกอยู่ในแนวเดียวกับช่องเปิดของปากถัง และก้นถัง
2. นำฟืนเรียงในเตาจนเต็มถัง นำฝาที่เตรียมไว้ปิด
3. นำทรายกลบให้มิดตัวถังทั้งหมด
4. จุดไฟหน้าเตา
5. รอและเลี้ยงไฟหน้าเตาจนกว่าควันที่ปล่องจะหมด ใช้เวลาประมาณ 8-12 ชั่วโมง

-ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม

การทำเตาเผาถ่านลักษณะนี้ กรณีที่อิฐที่ใช้ทำหน้าเตาเป็นอิฐบล็อก มักจะมีปัญหาเรื่องอิฐบล็อกบริเวณดังกล่าวแตกหักง่าย ทำให้ต้องเปลี่ยนกันอยู่บ่อยๆ วิธีการการแก้ปัญหาดังกล่าวจะทำได้โดย นำดินเหนียวอัดใส่รูอิฐบล็อกแต่ละก้อนให้เต็ม และใช้ดินเหนียวฉาบด้านที่จะสัมผัสกับไฟโดยตรงก่อน แล้วจึงนำมาจัดเรียงทำหน้าเตา ซึ่งจะลดปัญหาการแตกหักของอิฐบล็อกได้

หมายเหตุ

ในขณะที่เผาถ่านด้วยเตารูปแบบนี้ อุณหภูมิภายในเตาอาจจะสูงกว่า 500 องศาเซลเซียส เนื่องจากดินหรือทรายที่ห่อตัวถัง 200 ลิตรไว้จะสะสมความร้อนไว้ ซึ่งส่งผลต่ออุณหภูมิภายในเตา

กลับไปที่บทความเรื่อง : ถังเหล็ก 200 ลิตรสามารถทำเตาผลิตถ่านไบโอได้หลายรูปแบบ 
 

บันทึกประจำวันที่ 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 (2014) 

เวลา	เหตุการณ์
05:00 น.	ตื่นนอน
05:30 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต แก้ไขบทความที่โพสต์ไว้ และโพสต์บทความเรื่องใหม่
08:00 น.	0.อาบน้ำ กินข้าวเช้า 1.กับข้าว:เครื่องเลี้ยงปีตาเจ้าที่ (หัวหมู, ไก่, ขนม), ผัดแตงกวาใส่ไข่
08:30 น.	นอนพัก เนื่องจากปวดหัว
09:15 น.	0.Note:น้าจ๋อแวะมาที่บ้าน มาเอาถังหมักสารชีวภาพ และกากน้ำตาลที่พัฒนาที่ดินแจกให้ไว้ 1.งานของกิจกรรมอาชีพ กสิกรรมธรรมชาติ บ้านแม่ทำ สีทา (3/2557):ซ่อมเครื่องดายหญ้า เนื่องจากลูกปืนที่ล้อหลุด
11:15 น.	ทำบันทึกประจำวันของวันก่อน
12:00 น.	แก้ไขบทความภาษาอังกฤษ
12:45 น.	Note:นายเปิ้ลมารับยายไปงานศพญาติ
13:15 น.	0.Note:ร่งนภาลูกป่าฉลาดแวะมาที่บ้าน มาทำลาบหมู กินข้าว 1.กินข้าว พักผ่อน 2.กับข้าว:เครื่องเลี้ยงปีตาเจ้าที่ (หัวหมู, ไก่, ขนม), ผัดแตงกวาใส่ไข่, ลาบหมู
14:15 น.	0.Note:ร่งนภายังไม่กลับ ไปเก็บยอดฟักทอง และตัดหน่อไม้ 0.Note:ร่งนภายังไม่กลับ ไปเก็บยอดฟักทอง และตัดหน่อไม้
15:45 น.	0.สภาพอากาศ:ฝนตกพรำๆ 1.งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):โพสต์บทความเรื่องใหม่
17:00 น.	0.สภาพอากาศ:ฝนตกหนัก 1.พักผ่อน
18:00 น.	0.อาบน้ำ กินข้าว ดูทีวี พักผ่อน 1.กับข้าว:ลาบหมู, เครื่องเลี้ยงปีตาเจ้าที่
21:00 น.	เข้านอน

เตาผลิตถ่าน biochar แบบถัง 200 ลิตรแบบเตาอบเผาถ่าน

เตาอบเผาถ่านแบบถัง 200 ลิตร

เตาเผาถ่านแบบถัง 200 ลิตรแบบต่างๆ ในข้างต้นต้น เวลาเผา จะมีเปลวไฟบางส่วนสัมผัสกับวัสดุชีวมวลโดยตรง ซึ่งจะทำให้วัสดุชีวมวลดังกล่าวบางส่วนกลายเป็นขี้เถ้า แต่สำหรับเตาอบเผาถ่านในแบบที่ 6 นี้ จะไม่เกิดปัญหาข้างต้น เนื่องจากวัสดุชีวมวลที่อยู่ภายในถังไม่ได้สัมผัสกับเปลวไฟโดยตรง 

วิธีการทำตัวเตา จะใช้ถังเหล็กแบบมีฝาล็อก และนำท่อเหล็กมาเชื่อมต่อกับถัง ตามแบบอย่างในรูปที่ 11 โดยท่อส่วนหนึ่งจะต่อย้อนกลับมาที่ปากถัง โดยจะวางไว้ด้านล่างของตัวถัง 200 ลิตร ท่อส่วนที่ย้อนกลับมานี้จะเจาะรูโดยรอบ

  

วิธีการใช้งาน

 

1. นำวัสดุเรียงตามแนวยาวภายในถังจนเต็ม

2. ปิดฝาแล้วล็อกให้สนิท

3. ก่อไฟเผาด้านล่าง จนกว่าจะไม่มีเปลวแก๊สพุ่งออกมาจากท่อเหล็ก

4. รอจนกว่าถังจะเย็นสนิท จึงจะนำถ่านไปใช้ปรับปรุงบำรุงดิน

เตาอบเผาถ่านแบบถัง 200 ลิตรที่มีการทำขายในต่างประเทศ

กลับไปที่บทความเรื่อง : ถังเหล็ก 200 ลิตรสามารถทำเตาผลิตถ่านไบโอได้หลายรูปแบบ 

บันทึกประจำวันที่ 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 (2014) 

เวลา	เหตุการณ์
06:00 น.	ตื่นนอน ดื่มกาแฟ เขียนต้นฉบับบทความเรื่องใหม่
06:45 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ กสิกรรมธรรมชาติ บ้านแม่ทำ สีทา (3/2557):ฉีดพ่นยาคุมยาฆ่าหญ้าในแปลงข้าวโพดข้าวเหนียวที่ปลูกใหม่
08:30 น.	0.อาบน้ำ กินข้าว ทำบัญชีครัวเรือน ทำบันทึกประจำวันของวันก่อน ทำบันทึก GAP 1.กับข้าว:แกงเปอะหน่อไม้ไผ่ตงลืมแล้งปลานิล, ผักลูกน้ำเต้า, ไข่เจียว, ผักรวก+น้ำพริก
09:15 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):แก้ไขบทความที่โพสต์ไว้
11:00 น.	แปลเอกสารเป็นภาษาอังกฤษ
12:30 น.	0.กินข้าว พักผ่อน 1.กับข้าว:แกงเปอะหน่อไม้ไผ่ตงลืมแล้งปลานิล, ผักลูกน้ำเต้า, ไข่เจียว, ผักรวก+น้ำพริก
13:15 น.	ทำบัญชีครัวเรือน
13:30 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):ตรวจทานต้นฉบับบทความ และเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตโพสต์บทความเรื่องใหม่
16:00 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ กสิกรรมธรรมชาติ แปลงปลูกข้าวไรท์เบอรี่ (6/2557):กวาดเศษหญ้าเตรียมพื้นที่ปลูกข้าวไรท์เบอรี่
19:00 น.	0.อาบน้ำ กินข้าว พักผ่อน ดูทีวี 1.กับข้าว:แจ่วปลานิล, ผักรวก, ไข่เจียว, น้ำพริกกะปิ
20:00 น.	เข้านอน

เตาผลิตถ่าน biochar แบบถัง 200 ลิตรแบบถังเหล็กซ้อนกัน 2 ชั้น

เตาเผาถ่านแบบถังเหล็กซ้อนกัน 2 ชัน

เตาเผาถ่านแบบถังเหล็กซ้อนกัน 2 ชัน เป็นการประยุกต์มาจากเตาแก๊ซชีวมวลขนาดเล็กแบบที่ใช้กระป๋องนม 2 ใบขนาดต่างกันวางซ้อนกัน

โดยถังชั้นนอกเป็นถังเหล็กขนาด 200 ลิตร นำมาเปิดฝาออก แล้วเจาะรูรอบก้นถัง (เหมือนแบบที่ 3) ส่วนถังเหล็กชั้นใน เป็นถังที่มีขนาดเล็กกว่า โดยทั่วไปจะใช้เป็นถังใส่ถ่านแก๊ส 2 ใบมาเชื่อมต่อกัน (ขอซื้อจากร้านค้าที่ขายถ่านแก๊ส) แต่ต้องให้ความสูงของถังชั้นในต่ำกว่าถังชั้นนอกเล็กน้อย เปิดฝาด้านบนและด้านล่างออก ฝาด้านบนดัดแปลงให้สามารถปิดถังได้สนิท หรือใช้ถังเหล็กแบบมีที่ล็อกฝาขนาด 120 ลิตรแทนได้ โดยเจาะฝาด้านล่างออก ถังใบที่วางซ้อนในถัง 200 ลิตร ควรจะเป็นถังที่มีความสูงเตี้ยกว่าถัง 200 ลิตร

 

วิธีการใช้งาน

1. นำถังชั้นในใส่ลงในเตาถัง 200 ลิตร
2. นำวัสดุชีวมวลที่ต้องการให้เป็นถ่าน ใส่ลงในถังชันในจนเต็ม
3. ปิดฝาถังชั้นในให้สนิท โดยอาจจะใช้ที่ล็อกฝาถัง หรือก้อนหินหนักๆ ทับไว้
4. นำฟืน หรือเศษไม้เล็กๆ ที่พอจะใส่ลงช่องว่างระหว่างถังเหล็กชั้นนอกและชั้นในได้ โดยใส่จนเต็ม จุดไฟเผาจนกว่าจะหมดเปลวไฟ (เชื้อเพลิงที่อยู่ถังด้านนอกใหม้จนหมด)
5. รอจนกว่าจะเย็น จึงจะนำถ่านที่อยู่ในถังชั้นในไปใช้ปรับปรุงบำรุงดิน

หมายเหตุ

การเผาถ่านด้วยเตาแบบที่ 5 นี้ จะต่างจากแบบที่ 3 ตรงที่จะไม่มีเปลวไฟพุ่งออกมาที่รูรอบก้นถัง เปลวไฟจะไหลขึ้นด้านบนแทน เนื่องจากที่ตัวถัง 200 ลิตรซึ่งเป็นถังด้านนอกไม่ได้ปิดฝาไว้

กลับไปที่บทความเรื่อง : ถังเหล็ก 200 ลิตรสามารถทำเตาผลิตถ่านไบโอได้หลายรูปแบบ

  

บันทึกประจำวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 (2014)

 

เวลา	เหตุการณ์
05:00 น.	ตื่นนอน
05:30 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต โพสต์บทความเรื่องใหม่ และทำต้นฉบับบทความเรื่องใหม่
07:00 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ กสิกรรมธรรมชาติ บ้านแม่ทำ สีทา (3/2557):ปลูกข้าวโพดข้าวเหนียว
08:30 น.	0.อาบน้ำ กินข้าวเช้า 1.กับข้าว:แกงเปอะหน่อไม้ไผ่ตงลืมแล้งปลานิล, ไข่เจียว, ผักรวก+น้ำพริก, ผัดหน่อไม้
09:00 น.	ทำบันทึกประจำวันของวันก่อน ทำบัญชีครัวเรือน
09:15 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต แก้ไขบทความที่โพสต์ไว้ โพสต์บทความเรื่องใหม่ แก้ไขโครงสร้างบล็อกเกอร์
13:15 น.	0.กินข้าว พักผ่อน 1.กับข้าว:แกงเปอะหน่อไม้ไผ่ตงลืมแล้งปลานิล, ไข่เจียว, ผักรวก+น้ำพริก, ผัดหน่อไม้
14:00 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต โพสต์บทความเรื่องใหม่ และพิมพ์ต้นฉบับบทความ
15:30 น.	0.สภาพอากาศ :ฝนตกหนัก 1.งานของกิจกรรมอาชีพ งานอินเตอร์เน็ต (18/2557):ทำต้นฉบับบทความเรื่อง ใหม่
16:15 น.	งานของกิจกรรมอาชีพ กสิกรรมธรรมชาติ บ้านแม่ทำ สีทา (3/2557):ปลูกข้าวโพดข้าวเหนียวในแปลงนาริมเขื่อน
18:00 น.	0.อาบน้ำ กินข้าว พักผ่อน 1.กับข้าว:แกงเปอะหน่อไม้ไผ่ตงลืมแล้งปลานิล, ต้มเค็มยอดผักหวานบ้านตำลึง, ผัดหน่อไม้
20:00 น.	เข้านอน